พยัญชนะที่เป็นอักษรกลาง มีดังนี้ ก จ ด ต บ ป อ ฎ ฏ
วรรณยุกต์ มีทั้งหมด 4 รูป ได้แก่ ไม้เอก , ไม้โท , ไม้ตรี , ไม้จัตวา
วรรณยุกต์มี 5 เสียง ได้แก่ เสียงสามัญ เสียงเอก เสียงโท เสียงตรี เสียงจัตวา
อักษรกลางผันได้ 5 เสียง เช่น
1. กา ผันได้เป็น กา ก่า ก้า ก๊า ก๋า
2. ตี ผันได้เป็น ตี ตี่ ตี้ ตี๊ ตี๋
3. ดู ผันได้เป็น ดู ดู่ ดู้ ดู๊ ดู๋
4. แบ ผันได้เป็น แบ แบ่ แบ้ แบ๊ แบ๋
5. โต ผันได้เป็น โต โต่ โต้ โต๊ โต๋
6. ไป ผันได้เป็น ไป ไป่ ไป้ ไป๊ ไป๋